Getuigenissen van gezondheidsprofessionals

Volgens de Franse vakbond van kinderartsen zijn de Fransen de grootste gebruikers van homeopathische middelen in Europa. Dokter Popowski, een kinderarts in de regio Parijs, blikt terug op deze vorm van geneeskunde die hij al meer dan dertig jaar beoefent.

Waarom gebruikt u deze therapie?

“Ik begon met homeopathie toen ik mijn praktijk opende in 1983. In die tijd merkte ik dat de aandoeningen buiten het ziekenhuis anders waren dan die in het ziekenhuis. De ziekenhuisbehandelingen (met onder meer antibiotica en corticoïden) leken me helemaal niet geschikt voor de aandoeningen van de kinderen die bij mij op raadpleging kwamen. De werking van homeopathie heeft me overtuigd. Als kinderarts vind ik behandelen goed, maar genezen nog beter.”

Wat voor ouders komen bij u langs?

“Ik krijg mensen over de vloer die vaak homeopathie gebruiken, maar er zijn ook ouders die op aanraden van iemand anders bij mij aankloppen. Ze zijn in het begin soms wat sceptisch. Maar zodra ze zien dat het werkt, zijn ze overtuigd. Ik zie ook moeders die gezonder willen leven en ouders die worden aangetrokken door de preventieve kant van homeopathie. Ze houden ook van het comfort van zelfmedicatie, zolang ze maar begeleiding krijgen van een arts of apotheker.”

Wat is de rol van de ouders tijdens de consultatie?

“Het principe van homeopathie is genezen via symptomen, en niet via de bepaling van ziekten. Daarom is de rol van de ouders en hun gevoel voor observatie van het grootste belang. Zij zijn het die hun zieke kind omschrijven en me zo helpen nuttige informatie te verzamelen. Zeggen dat hun kind hoest, is niet genoeg. Ik moet weten hoe het kind hoest, of dat 's nachts of overdag gebeurt, wat de hoest beter maakt en wat hem net erger maakt. Die informatie kan onbelangrijk lijken, maar ze helpt me het juiste geneesmiddel voor te schrijven. Homeopathie is gebaseerd op een nauwgezette observatie van de patiënt. En daarom duurt de consultatie iets langer.”

Welke ziekten bij kinderen kunnen door homeopathie worden verlicht?

“Alle ziekten bij kinderen die niet in het ziekenhuis moeten worden behandeld, kunnen met homeopathie worden aangepakt. Toen ik begon, behandelde ik veel neus-keelholteontstekingen, bronchiolitis en kinderziekten zoals waterpokken. In die gevallen maakt homeopathie het mogelijk om de duur van het ziekteverloop te verkorten en de risico's op complicaties te beperken. In de loop der jaren heb ik ook steeds ernstiger aandoeningen behandeld, zoals astma, atopisch eczeem en auto-immuunziekten. Homeopathie wordt ook ingezet als ondersteunende zorg in de oncologie. In dit geval zullen homeopathische geneesmiddelen natuurlijk niet genezen. Maar ze zijn wel erg nuttig om ongemakken te verlichten en de bijwerkingen van chemotherapie en/of radiotherapie te voorkomen.”

Homeopathie is vaak het voorwerp van vooroordelen, misvattingen en twijfelachtige uitspraken. Om een en ander recht te zetten, spraken we met dr. Marie-Hélène Amabile, een homeopathische huisarts.

Laten we beginnen met een korte les Grieks om te begrijpen waar de homeopathie vandaan komt. In de taal van Socrates betekent 'homeos' gelijksoortig en 'pathos' lijden. Een van de principes van deze therapie is, eenvoudig uitgelegd, 'kwaad genezen met kwaad'. Een stof die een reeks symptomen bij een gezonde persoon veroorzaakt, kan diezelfde symptomen bij een zieke persoon genezen (voorbeeld van een stof die in een hoge dosis prikkeling, trillingen, hartkloppingen en nachtelijk ontwaken veroorzaakt. In de homeopathische behandeling wordt de verdunning van diezelfde stof gebruikt voor de behandeling van stress en slaapstoornissen). Een ander principe van de homeopathie is een behandeling toedienen op maat van de patiënt. Dat is de individualisering van de behandeling. “Denk bijvoorbeeld aan vier mensen met een verkoudheid. Die zullen niet per se dezelfde symptomen hebben (een verstopte neus, helder of dik snot …). We behandelen dus niet alleen een ziekte, maar een patiënt in zijn ziekte.”

Wat homeopathie tot slot echt bijzonder maakt, is dat de stof wordt toegediend in een heel kleine dosis, de befaamde 'uiterst geringe dosis'. Het gaat erom de risico's op toxiciteit zoveel mogelijk te beperken.

Tegenwoordig heeft 50% van de Fransen ouder dan achttien jaar al gebruikgemaakt van homeopathie om zichzelf te behandelen(1).

Hoe worden homeopathische geneesmiddelen voorgesteld?

Homeopathie gaat in de eerste plaats om geneesmiddelen. In een homeopathisch geneesmiddel zitten enkele honderden stoffen van plantaardige (arnica), dierlijke (slangengif) en minerale/chemische (oesterkalksteen) oorsprong. De productie ervan is sterk gereglementeerd en bestaat uit drie fasen: de productie van de moedertinctuur uit de basisstof, de verdunning-dynamisering om het homeopathische werkzame bestanddeel te verkrijgen, en tot slot de impregnering van dit werkzame bestanddeel op de neutrale drager (granulen, globulen, gel, siroop, zalf …).

Het geneesmiddel is vooral verkrijgbaar in twee vormen: het buisje met ongeveer 80 granulen en de dosis (samengesteld uit globulen) om in één keer in te nemen. Leg de granulen of globulen gewoon onder de tong en laat ze smelten. Voor heel kleine kinderen kun je ze het best oplossen in wat water. Homeopathische geneesmiddelen bestaan ook in de vorm van siroop, tabletten, enkelvoudige doses, gel of zalf.

Homeopathie als aanvulling op de traditionele geneeskunde

Eerst en vooral moeten we verduidelijken dat homeopaten artsen zijn. “Het zijn huisartsen of specialisten. Ze behaalden een diploma geneeskunde en besloten na hun studies ook een opleiding homeopathie te volgen. Ze volgden dus een aanvullende opleiding in een particuliere homeopathische school of aan een universiteit waarvan het diploma door de Orde van Geneesheren is erkend”, benadrukt dr. Amabile.

Zo'n arts mag dus een homeopathische behandeling voorschrijven aan zijn of haar patiënt. In andere gevallen kunnen artsen kiezen voor een combinatie van klassieke en homeopathische geneesmiddelen.

Tegenwoordig verklaart 34% van de huisartsen trouwens dagelijks homeopathische geneesmiddelen voor te schrijven om hun patiënten te behandelen(2). “Het zijn aanvullende middelen. Ze in onze praktijk integreren heeft veel voordelen. We vermijden een teveel aan medicatie, er is geen interactie met andere geneesmiddelen, er zijn geen bijwerkingen en het risico op verslaving is onbestaande. Homeopathie is er voor iedereen: van baby's tot ouderen en zwangere vrouwen.”

In Frankrijk mogen sinds 2011 trouwens ook verloskundigen homeopathische middelen voorschrijven. Deze therapie is ook nuttig als preventie. Ze kan worden gebruikt voor de behandeling van onder meer winterkwaaltjes, blauwe plekken en builen, stress, allergieën, doorkomende babytandjes, gewrichts- en spierpijn, zwangerschaps- en bevallingskwaaltjes enz.

Een klassieke maar uiterst zorgvuldige consultatie

Een consultatie bij een homeopaat verloopt op dezelfde manier als een traditionele consultatie. Er wordt uiteraard een klinisch onderzoek uitgevoerd. Maar dan gaat de arts met behulp van een vragenlijst ook op zoek naar andere elementen om de juiste medicatie te kunnen voorschrijven. “De vragenlijst wordt overlopen om de patiënt te leren kennen. Via de vragen krijgt de arts een duidelijk beeld van de symptomen, de levensstijl, de persoonlijke en familiale voorgeschiedenis en de individuele reactie van de patiënt op zijn of haar ziekte.” “Voor een arts is homeopathie een aanvullende therapie die het mogelijk maakt om de patiënt in zijn of haar geheel te beschouwen. Zo kan de arts een zo persoonlijk mogelijke behandeling voorschrijven en die zo nodig bijsturen”, besluit dr. Amabile.

Sinds 2004 heeft Sylvianne achtereenvolgens in een ziekenhuis, in een non-profit organisatie en als privé-verloskundige gewerkt. In de loop der jaren heeft zij zich gespecialiseerd in verschillende benaderingen zoals emotionele ondersteuning bij zwangerschap en bevalling, babywearing, massage, N féraido,... Maar later raakte zij geïnteresseerd in homeopathie en volgde zij een opleiding aan het CEDH (Centre d'enseignement et de développement en homéopathie).

Wat is de rol van een vroedvrouw of verloskundige?

Als zelfstandige vroedvrouw hebben wij een medische en ondersteunende functie bij gezinnen. Onze rol is om op een geïnformeerde manier te screenen en door te verwijzen om een diagnose en behandeling mogelijk te maken.

Hoe heeft u homeopathie ontdekt?

Helaas heeft de klassieke geneeskunde bij zwangerschapskwaaltjes, kleine keel-neus-oor-problemen, functiestoornissen (van de spijsvertering, bloedsomloop, osteoarticulaire, gedragsstoornissen, enz.) soms geen oplossingen voor de perinatale periode. Zonder ernstig te zijn, kunnen deze kwalen een impact hebben op het welzijn van de moeder en het kind.

Het is om aan deze realiteit te beantwoorden dat ik mijn eerste stappen zette in de richting van homeopathie. Ik vond het een waardevol aanbod dat veilig is, waarmee ik troost kan brengen, kleine kwaaltjes kan behandelen, de veranderingen van het lichaam gedurende de hele perinatale periode kan begeleiden en ondersteunen. Maar zelfs meer dan dat....

Vroedvrouw zijn betekent ook de bewaakster zijn van de fysiologie en het natuurlijke proces van de bevalling ondersteunen. De fysiologie van de zwangerschap is voor mij de fundamentele basis van mijn beroep. De vrouw beschikt dankzij haar hormonen over alle nodige middelen om een baby ter wereld te brengen, maar soms gebeurt het dat ze door een gebeurtenis (inleiding, ruggenprik of epidurale, een specifieke bezorgdheid, noodzakelijke medische tussenkomst...) wordt afgeleid van haar fysiologie. Homeopathie blijkt dan een kostbaar hulpmiddel te zijn om de zwangere vrouw met respect te begeleiden. Het is een zachte oplossing om te communiceren met het lichaam en het de capaciteit te geven om terug te gaan naar zijn vaardigheden.

Welke plaats heeft de homeopathie nu in uw dagelijkse praktijk ?

Het was natuurlijk, stap per stap, dat homeopathie een steeds belangrijkere plaats innam in mijn praktijk en een dagelijks hulpmiddel werd ter preventie en om zwangere vrouwen te begeleiden, en dit met een grote tevredenheid.

Wat ik in de homeopathische benadering apprecieer is de globale benadering van de patiënt. De homeopathie concurreert niet met de klassieke geneeskunde, integendeel, zij bouwt erop voort en integreert een holistische benadering voor de patiiënt om deze te versterken en/of te begeleiden.

Elke follow-up en elke behandeling zijn een gelegenheid om de zwangere vrouw en haar manier van functioneren te leren kennen. Ik zet niet enkel de aandacht op de pathologie maar zet de patiënt in haar geheel centraal.